દેશનું નામ ભારત રાખીએ કે ઇન્ડિયા

 દેશનું નામ બદલાઇ શકે છે. સુપ્રીમકોર્ટમાં આ બાબતે જાહેર હિતની અરજી દાખલ કરવામાં આવી છે. અરજીમાં દેશનું નામ ઇન્ડિયાથી બદલીને ભારત કરવાની માગણી કરવામાં આવી છે. આ બાબતે સુપ્રીમકોર્ટે દેશના નામકરણ અંગે ઉઠાવવામાં આવેલા પ્રશ્નોની તપાસ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો પાસે જવાબ માગ્યો છે.

 ‘ઇન્ડિયા’ નામ બદલીને ‘ભારત’ કરી દેવું જોઇએ. ચીફ જસ્ટિસ એચ.એલ. દત્તુ અને જસ્ટિસ અરુણ મિશ્રાની બેંચે બધી રાજ્ય સરકારો અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશોને નોટિસ પણ જારી કરી છે. અરજીમાં કેન્દ્રને કોઇ  સરકારી ઉદ્દેશ માટે અને સત્તાવાર પત્રોમાં ઇન્ડિયા નામનો ઉપયોગ કરવાથી અટકાવવાની માગણી કરવામાં આવી છે.

આ અરજી મહારાષ્ટ્રના સામાજિક કાર્યકર નિરંજન ભટવાલે દાખલ કરી છે.  તેમણે જણાવ્યું કે બિનસરકારી સંગઠનો અને કોર્પોરેટ્સને પણ બધા સત્તાવાર  અને બિનસત્તાવાર ઉદ્દેશો માટે  ‘ભારત’નો ઉપયોગ કરવાનો નિર્દેશ આપવા જોઇએ. જાહેર હિતની અરજીમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે બંધારણ સભામાં દેશનું નામ રાખવા માટે ‘ભારત, હિન્દુસ્તાન, હિન્દ અને ભારતભૂમિ કે ભારતવર્ષ’ નામ રાખવાના મુખ્ય સૂચનો આવ્યાં હતાં. એ ઉપરાંત અરજીમાં અન્ય ઘણી દલીલો આપવામાં આવી છે.

બંધારણની કલમ 1 માં ઇન્ડિયા શબ્દોનો ઉપયોગ ગવર્નમેન્ટ ઓફ ઇન્ડિયા એક્ટ 1935 અને  ઇન્ડિયન ઇન્ડિપેન્ડન્સ એક્ટ 1947ના સંદર્ભને પ્રદર્શિત કરવા માટે કરવામાં આવ્યો છે. એના આધારે ઇન્ડિયા શબ્દનો ઉપયોગ યોગ્ય નથી. એ ઉપરાંત એવું પણ પૂછવામાં આવ્યું છે કે શું ઇન્ડિયા શબ્દને સમગ્ર વિશ્વના રાજદ્વારી સંબંધોનો લાભ ખાટવા માટે ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. હાલમાં આ દેશનું નામ ઇન્ડિયા રાખવા અંગે કોઇ લેખિત દસ્તાવેજ નથી તો પછી આ નામ કેવી રીતે પડ્યું.